Auzef Psikoloji 2024 Ünite -7
Bilişsel Öğrenme ve Bilgi İşleme
https://lolonolo.com/2024/09/21/psikoloji-2024-unite-7/
Giriş
Bilişsel öğrenme teorisi, öğrenmenin yalnızca gözlemlenebilir davranışlara değil, aynı zamanda zihinsel süreçlere de dayandığını vurgulayan bir yaklaşımdır. 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan bilişsel devrim ile birlikte, öğrenme süreci üzerinde yeni bir bakış açısı gelişmiş ve bireylerin çevrelerinden edindikleri bilgileri nasıl işleyip, organize ettikleri konusu ön plana çıkmıştır. Bu makalede, bilişsel öğrenme teorisi, Jean Piaget ve Lev Vygotsky gibi önemli teorisyenlerin görüşleri ile birlikte ele alınacaktır.
Bilişsel Öğrenme Nedir?
Bilişsel öğrenme, bireylerin çevrelerinden gelen bilgiyi zihinsel süreçler aracılığıyla işleyip organize ettikleri öğrenme biçimidir. Bilişsel öğrenme teorisine göre, öğrenme süreci yalnızca davranışların gözlemlenmesiyle sınırlı değildir; bireylerin bilgiyi anlaması, organize etmesi ve kullanması gibi zihinsel süreçler de önemlidir. Edward Tolman tarafından yapılan bilişsel harita deneyi, farelerin çevrelerini bilişsel olarak haritalandırarak problem çözme süreçlerinde bu bilgiyi nasıl kullandıklarını göstermiştir.
Bilişsel Devrim ve Yeni Bakış Açısı
20. yüzyılın ortalarında yaşanan bilişsel devrim, öğrenme sürecine önemli bir değişim getirmiştir. Bu devrimle birlikte, öğrenmenin sadece gözlemlenebilir davranışlarla değil, potansiyel ve zihinsel süreçlerle de ilgili olduğu kabul edilmiştir. Bu bakış açısına göre, öğrenme yalnızca performansla ölçülmemeli, bireyin potansiyeli göz önünde bulundurulmalıdır. Bilişsel devrim, öğrenmenin daha bütünsel bir şekilde ele alınmasına katkı sağlamıştır.
Jean Piaget ve Bilişsel Gelişim Teorisi
Jean Piaget, çocukların bilişsel gelişimini inceleyen önemli bir psikologdur. Piaget’in bilişsel gelişim teorisi, bireylerin dört ana gelişim evresinden geçtiğini öne sürer:
1- Duyusal-Motor Evre (0-2 yaş): Bu evrede çocuklar çevrelerini duyusal algılar ve motor beceriler yoluyla keşfeder.
2- Ön-İşlem Evresi (2-7 yaş): Sembolik düşünme yeteneği bu dönemde gelişir.
3- Somut İşlemler Evresi (7-11 yaş): Çocuklar bu dönemde mantıksal düşünme yeteneği geliştirir ve somut olaylar üzerinde düşünme yetisi kazanır.
4- Soyut İşlemler Evresi (11 yaş ve üstü): Soyut düşünme yeteneği bu evrede gelişir ve bireyler daha karmaşık zihinsel süreçler yürütebilirler.